Historia mennicy krakowskiej i niektórych ludzi z nią związanych w latach 1655-1658 monetami ilustrowana

Latem 1655 roku, kiedy rozpoczynał się najazd szwedzki na ziemie polskie dzierżawcą mennicy krakowskiej otwartej po pięciu latach przerwy był Stanisław Chrząstkowski podsędek krakowski, wcześniej poborca celny. Mincmistrzem i probierzem został Jan Thamme. Po uporządkowaniu mennicy i zatrudnieniu pracowników zaczęto wybijać monety złote i srebrne w postaci dukatów i ortów.
Zasadniczym obiektem moich zainteresowań numizmatycznych są miedziane szelągi Jana Kazimierza z lat 1659 – 66, a szczególnie te bite w mennicy krakowskiej i ujazdowskiej w latach 1660 – 61. Na temat boratynek napisałem w ostatnich kilku latach ponad 30 artykułów i felietonów publikowanych na stronie katalogmonet.pl i na łamach Biuletynu Numizmatycznego wydawanego przez Towarzystwo Przeciwników Złomu Numizmatycznego. Nie ma nic dziwnego w tym, że postanowiłem bliżej przyjrzeć się działalności Jana Thamme, gdyż jego postać przewija się w różnych hipotezach i teoriach związanych z emisją boratynek. Z moich dociekań wynika, że był bardzo ważną postacią w historii mennicy krakowskiej, na jego barkach spoczywało funkcjonowanie mennicy podczas okupacji szwedzkiej, ale z emisją boratynek w mennicy krakowskiej i ujazdowskiej nie miał nic wspólnego. Nie potwierdzają tego źródła, do których dotarłem. Walery Kostrzębski w zakończeniu swojego artykułu z roku 1896 o Janie Thamme napisał tak /skrót/:
„Dla ostatecznego rozwiązania jednak tej ważnej w numizmatyce kwestii, odwołuję się uprzejmie do krakowskich numizmatyków, by w imię nauki raczyli przejrzeć akta miejskie, a być może, że odnajdą jakieś dokumenty tyczące się Jana Thamme”19. Ja również po 125 latach z podobną prośbą zwracam się do kolekcjonerów monet Jana Kazimierza i badaczy tego okresu w naszej historii. Może Wasze badania potwierdzą lub zweryfikują moje dociekania.
Zielona Góra, listopad 2021 Zdzisław Szuplewski
Artykuł "Historia mennicy krakowskiej 1655-1658" do pobrania bezpłatnie w formie pdf: Z. Szuplewski - Historia mennicy krakowskiej 1655-1658

